Η υπουργός κατηγορεί τον δήμο για τα πατίνια δεχόμενη ένα ψύχραιμο αλλά αποστομωτικό «μάθημα» από τον Δούκα.
Η Δόμνα Μιχαηλίδου φαίνεται να βρήκε νέο «μέτωπο» για να επιδείξει κυβερνητική δραστηριότητα — τα ηλεκτρικά πατίνια της Αθήνας. Με μια επιστολή που περισσότερο θύμιζε επικοινωνιακή κίνηση παρά ουσιαστική παρέμβαση, η υπουργός κάλεσε τον Δήμο Αθηναίων να λάβει μέτρα για την προστασία των πεζών και των ατόμων με αναπηρία. Μόνο που ξέχασε —ή προτίμησε να αγνοήσει— ότι το θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία των παρόχων είναι ευθύνη της ίδιας της κυβέρνησης, όχι των δήμων.
Η Μιχαηλίδου επικαλέστηκε αναφορές για εμπόδια σε ράμπες και πεζοδρόμια, ακόμη και επιστολή της ΕΟΚΑ για τους κινδύνους που προκαλούν τα εγκαταλελειμμένα πατίνια. Ωστόσο, η πρωτοβουλία της μοιάζει περισσότερο με προσπάθεια μετακύλισης ευθυνών προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση, προκειμένου να καλυφθεί η κυβερνητική αδράνεια. Αντί να αναζητήσει λύσεις στο ίδιο το υπουργικό τραπέζι, προτίμησε να «δείξει» τον Δήμο Αθηναίων ως υπεύθυνο.
Η απάντηση του Χάρη Δούκα ήταν σαφής και κοφτερή: οι εταιρείες πατινιών λειτουργούν με βάση τη νομοθεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, χωρίς να απαιτείται αδειοδότηση από τον δήμο. Οι δήμοι, σημείωσε, έχουν μόνο προαιρετική δυνατότητα να καθορίσουν σημεία στάθμευσης, όχι υποχρέωση. Με άλλα λόγια, η υπουργός ζήτησε από τον δήμο να εφαρμόσει μέτρα που… δεν του ανήκουν θεσμικά.
Αντί, λοιπόν, η κυβέρνηση να αναλάβει τις δικές της ευθύνες και να θεσπίσει ένα σαφές πλαίσιο για τη χρήση των πατινιών, επιλέγει τον εύκολο δρόμο: να κατηγορεί τους άλλους. Και όταν ο δήμαρχος της πρωτεύουσας την καλεί να διαβάσει πρώτα τους νόμους που η ίδια η κυβέρνησή της ψήφισε, εκείνη σιωπά.
Η υπόθεση των πατινιών είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Είναι το σύμπτωμα μιας ευρύτερης νοοτροπίας όπου το κράτος ζητά από τους πολίτες και τους δήμους να λύσουν τα προβλήματα που το ίδιο δημιουργεί. Και όσο η κεντρική εξουσία περιορίζεται σε επιστολές, δηλώσεις και επικοινωνιακά «παραγγέλματα», τα πεζοδρόμια της Αθήνας —και οι πολίτες της— θα παραμένουν όμηροι μιας ανευθυνότητας που ξεκινά από πολύ ψηλά.
Ακολουθεί ολόκληρη η επιστολή του δημάρχου Χάρη Δούκα
Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
Σε συνέχεια της επιστολής σας σχετικά με τα ηλεκτρικά πατίνια και τα ζητήματα που ανακύπτουν ως προς την κυκλοφορία και τη στάθμευσή τους, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε για το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και τις ενέργειες που έχει ήδη αναλάβει ο Δήμος Αθηναίων.
Θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας
Τα πατίνια λειτουργούν σήμερα ελεύθερα, βάσει νομοθεσίας του Υπουργείου Ανάπτυξης, χωρίς να απαιτείται αδειοδότηση από τον Δήμο. Η ρύθμιση αυτή διαφοροποιείται από τα αντίστοιχα πλαίσια άλλων ευρωπαϊκών χωρών, όπου η τοπική αυτοδιοίκηση διαθέτει ουσιαστικές αρμοδιότητες στη διαχείριση θεμάτων καθημερινότητας, όπως η μικροκινητικότητα.
Αρμοδιότητες ελέγχου και αστυνόμευσης
Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) έχει καθορίσει τους βασικούς κανόνες κυκλοφορίας των ΕΠΗΟ, και η Δημοτική Αστυνομία αστυνομεύει την εφαρμογή τους στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της. Παράλληλα, σας πληροφορούμε ότι η Τροχαία διαθέτει συναρμοδιότητα σε ζητήματα κυκλοφορίας, στην οποία μπορούν επίσης να απευθύνονται όλοι οι πολίτες.
Χωροθέτηση θέσεων στάθμευσης
Η δυνατότητα των Δήμων να ορίσουν θέσεις στάθμευσης για τα ΕΠΗΟ είναι δυνητική και όχι υποχρεωτική. Συνεπώς, η είσοδος των παρόχων στην αγορά χωρίς προηγούμενη χωροθέτηση ή συνεργασία με την ΚΕΔΕ αποτελεί κεντρική επιλογή της Κυβέρνησης που υιοθετεί το μοντέλο «ελεύθερης κίνησης» (free flow).
Πρωτοβουλίες του Δήμου Αθηναίων
Ο Δήμος Αθηναίων έχει εκπονήσει σχετική μελέτη και έχει θέσει σε δημόσια διαβούλευση το πρώτο σχέδιο κανονιστικής πράξης από τον Ιούλιο. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας και την ενσωμάτωση σχολίων από πολίτες, παρόχους και λοιπούς φορείς, έχει ήδη αναρτηθεί από την προηγούμενη εβδομάδα το τελικό σχέδιο, το οποίο προβλέπει ρυθμίσεις για την τιμολόγηση και την ακριβή οριοθέτηση των ζωνών και θέσεων στάθμευσης. Αμέσως μετά την διαβούλευση θα έρθει στο Δημοτικό Συμβούλιο για την τελική απόφαση.
Συνεργασία με φορείς ατόμων με αναπηρία
Ο Δήμος βρίσκεται σε διαρκή συνεργασία με την κοινότητα και τους φορείς των ατόμων με αναπηρία, στο πλαίσιο της «Ομάδας Εργασίας για την Προσβασιμότητα και τη Συμπερίληψη», καθώς και μέσω της διαβούλευσης για την εκπόνηση του Σχεδίου Αστικής Προσβασιμότητας. Είμαστε σταθερά ανοικτοί σε διάλογο και συνεργασία με όλους τους εκπροσώπους των ατόμων με αναπηρία, ώστε να διασφαλίζουμε την προσβασιμότητα και τον σεβασμό στα δικαιώματά τους.
Αναφορές εθνικών φορέων
Ο συγκεκριμένος φορέας που απευθύνθηκε στο Υπουργείο σας ανήκει στην Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) και, προφανώς, αναφερόταν σε αντίστοιχα ζητήματα που παρατηρούνται σε όλη τη χώρα. Ως εκ τούτου, προκαλεί εντύπωση η επιλεκτική διαβίβαση του ζητήματος αποκλειστικά προς τον Δήμο Αθηναίων.
Ο Δήμος Αθηναίων παραμένει προσηλωμένος στη βελτίωση της αστικής κινητικότητας και στην ενίσχυση της προσβασιμότητας για όλους τους πολίτες, σε στενή συνεργασία με την Πολιτεία και τους κοινωνικούς φορείς.
Ωστόσο, δεδομένου ότι οι βασικές επιλογές για τη λειτουργία των ηλεκτρικών πατινιών —όπως η ελεύθερη δραστηριοποίηση των παρόχων χωρίς προηγούμενη αδειοδότηση ή χωροθέτηση— αποτελούν αποκλειστικά αποφάσεις της Κυβέρνησης, θεωρούμε σκόπιμο οι σχετικές επισημάνσεις και παρεμβάσεις να απευθύνονται πρωτίστως προς τα αρμόδια Υπουργεία.
Συνεπώς, πριν από την αποστολή της επιστολή σας στον Δήμο Αθηναίων, θα ήταν σωστό να έχετε μελετήσει προσεκτικότερα προηγουμένως όλα τα δεδομένα και το σχετικό θεσμικό πλαίσιο.
Σε κάθε περίπτωση, ο Δήμος Αθηναίων είναι στη διάθεση της Πολιτείας για να συνεισφέρει με την εμπειρία και τα τεχνικά δεδομένα του στη διαμόρφωση ενός σαφέστερου και πιο λειτουργικού εθνικού πλαισίου για τη μικροκινητικότητα, το οποίο θα αποσαφηνίζει ρόλους και ευθύνες όλων των εμπλεκομένων».
