Η Έκθεση αναδεικνύει επαναλαμβανόμενα προβλήματα στις διαδικασίες των ΟΤΑ, με αιχμές για καθυστερήσεις, λανθασμένες κατηγοριοποιήσεις και διοικητικές αδυναμίες
Η Ετήσια Έκθεση Ευρημάτων, Πορισμάτων και Συστάσεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το 2024 καταγράφει τις κυριότερες παρατυπίες και αδυναμίες στους ΟΤΑ, με έμφαση στις δημοτικές συμβάσεις και τα έργα. Παρά την απουσία εξειδικευμένης θεματικής για τα τεχνικά έργα, η Έκθεση παρουσιάζει πλήθος περιπτώσεων που αναδεικνύουν τις χρόνιες παθογένειες στη δημοτική διοίκηση.
Παραδείγματα αδυναμιών στη δημοτική διοίκηση
Μια από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις που αναφέρονται στην Έκθεση αφορά τη σύμβαση παραχώρησης χώρων στάθμευσης από έναν Δήμο, για τον οποίο το Ελεγκτικό Συνέδριο διαπίστωσε εσφαλμένη κατηγοριοποίηση της σύμβασης ως μίσθωση, ενώ στην πραγματικότητα επρόκειτο για δημόσια σύμβαση παραχώρησης υπηρεσιών. Η εσφαλμένη κατηγοριοποίηση οδήγησε σε διαδικασία ανάθεσης που κρίθηκε μη νόμιμη.
Λανθασμένη επίκληση κατεπείγοντος σε έργα Δήμων
Η Έκθεση αναφέρεται επίσης σε περιπτώσεις όπου Δήμοι επικαλέστηκαν το κατεπείγον για την ανάθεση έργων αποκατάστασης μετά από ακραία καιρικά φαινόμενα. Το Ελεγκτικό Συνέδριο τόνισε ότι σε αυτές τις περιπτώσεις, οι καθυστερήσεις στην ανάθεση των μελετών και οι συνολικές καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των διαδικασιών αποδυναμώνουν την έννοια του κατεπείγοντος, αποδεικνύοντας ότι υπήρχε χρόνος για κανονική διαδικασία ανάθεσης.
Παράταση αντικειμένων σε έργα που δικαιολογήθηκαν ως «κατεπείγοντα»
Ένα ακόμη παράδειγμα αφορά έργο αποκατάστασης παιδικού σταθμού, το οποίο αρχικά είχε ενταχθεί ως έργο επείγουσας ανάγκης, όμως περιλάμβανε και εργασίες που δεν συνδέονταν με τις ζημιές που είχαν προκληθεί από την κακοκαιρία, όπως ενεργειακή αναβάθμιση και διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου. Το Ελεγκτικό Συνέδριο επισήμανε τον κίνδυνο διεύρυνσης των αντικειμένων σε έργα που θεωρούνται επείγοντα, κάτι που παρατηρείται συχνά στους ΟΤΑ.
Συστηματικά προβλήματα στη διαδικασία των δημοτικών συμβάσεων
Στην Έκθεση καταγράφονται και άλλες ουσιώδεις πλημμέλειες που εμφανίζονται συχνά στους ΟΤΑ, όπως η μη νόμιμη εξαίρεση μεικτών συμβάσεων από τις διατάξεις των ν. 4412/2016 και 4413/2016, η μη δημοσίευση τροποποιήσεων στη διακήρυξη, και η έλλειψη αναγκαίας χρηματοδότησης ή επαρκούς πίστωσης.
Διοικητικές αδυναμίες και καθυστερήσεις στους απολογισμούς των Δήμων
Αναφορικά με την οικονομική διαχείριση, η Έκθεση καταγράφει σημαντικές καθυστερήσεις στην υποβολή απολογισμών και ισολογισμών από τους Δήμους, επηρεάζοντας την αξιοπιστία των δεδομένων και τη διαφάνεια στη διαδικασία. Η έλλειψη παρακολούθησης από τον εσωτερικό έλεγχο επισημαίνεται ως καθοριστικός παράγοντας για αυτές τις καθυστερήσεις.
Τα έργα των Δήμων στο Ταμείο Ανάκαμψης
Στη συγκεκριμένη ενότητα της Έκθεσης, αναφέρονται καθυστερήσεις και διοικητικές αδυναμίες σχετικά με τα έργα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Παρά τις εντάξεις έργων, καταγράφονται σημαντικές καθυστερήσεις στην εκπόνηση μελετών, ενώ επισημαίνεται η ανάγκη ενίσχυσης του διοικητικού δυναμικού των Δήμων για να αποφευχθούν κίνδυνοι απώλειας χρηματοδότησης.
Συμπέρασμα: Προκλήσεις και ανάγκη αναβάθμισης
Η Ετήσια Έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το 2024 αναδεικνύει τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι, όπως οι καθυστερήσεις στις διαδικασίες, οι εσφαλμένες επιλογές στις συμβάσεις και τα έργα, καθώς και οι διοικητικές αδυναμίες που περιορίζουν την αποτελεσματικότητα των ΟΤΑ. Οι Δήμοι καλούνται να αναβαθμίσουν τις διαδικασίες τους και να ενισχύσουν την τεχνική και διοικητική τους ικανότητα, ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της νέας εποχής για διαφάνεια, ταχύτητα και σωστή οικονομική διαχείριση.