Ο Χάρης Δούκας για την αυτοδιοίκηση και σχέση με κυβέρνηση, τον εκλογικό νόμο, τον Άγνωστο Στρατιώτη και τη Βασιλίσσης Όλγας
Σε μία περίοδο που η πολιτική συζήτηση εντείνεται και η κοινωνική δυσαρέσκεια αυξάνεται, ο δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, επιχειρεί να μεταφέρει το μοντέλο συνεργασιών που έχει αναπτυχθεί στην πρωτεύουσα στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό. Με δηλώσεις του στην Εφημερίδα των Συντακτών υποστηρίζει πως η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι και ότι η πορεία ανασυγκρότησης της χώρας «δεν μπορεί να συνεχιστεί με τη Νέα Δημοκρατία στο τιμόνι».
Ο κ. Δούκας περιγράφει μια κοινωνία που «ζητά δικαιοσύνη, αξιοκρατία, σταθερότητα και ελπίδα», αλλά, όπως σημειώνει, εισπράττει το αντίθετο: ανισότητες, αδιαφάνεια και μια κυβέρνηση που απομακρύνεται από τις ανάγκες της καθημερινότητας. Επισημαίνει ότι η φυγή νέων επιστημόνων στο εξωτερικό, η υπονόμευση των θεσμών και η συστηματική απαξίωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης συνιστούν προειδοποιητικά σημάδια για το μέλλον της χώρας.
Ο δήμαρχος Αθηναίων θεωρεί ότι οι δήμοι έχουν ήδη δώσει δείγματα ώριμης πολιτικής συμπεριφοράς, εκεί όπου το κεντρικό κράτος αποτυγχάνει. «Στην Αθήνα», αναφέρει, «αποδείξαμε ότι οι συνεργασίες δεν είναι ευχολόγιο αλλά ρεαλιστική επιλογή. Με συνθέσεις, προγραμματικές συγκλίσεις και σεβασμό στην πολυφωνία μπορεί να παραχθεί ουσιαστικό έργο».
Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό το μοντέλο συνεργασιών αποτελεί αντίβαρο στο συγκεντρωτικό κυβερνητικό μοντέλο, το οποίο –όπως υπογραμμίζει– υπονομεύει την Αυτοδιοίκηση μέσω οικονομικού στραγγαλισμού και αποψίλωσης αρμοδιοτήτων.
Το πρόσφατο συνέδριο της ΚΕΔΕ στην Αλεξανδρούπολη αποτέλεσε, κατά τον κ. Δούκα, σημείο καμπής. Η παράταξή του κατέγραψε σαφή ενίσχυση των δυνάμεών της, ενώ η στάση πολλών δημάρχων –ιδίως όσων είναι προσκείμενοι στην κυβέρνηση– φανέρωσε μια βαθιά κόπωση από τις πρακτικές του Μεγάρου Μαξίμου.
«Η απουσία τους ήταν ηχηρή. Δεν ήταν αδιαφορία, ήταν μήνυμα», σημειώνει ο δήμαρχος, επισημαίνοντας πως οι δήμοι δεν αντέχουν πλέον την ελλιπή χρηματοδότηση και την έλλειψη ουσιαστικού διαλόγου με το Υπουργείο Εσωτερικών.
Η στάση της κυβέρνησης απέναντι στην Αυτοδιοίκηση, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν χαρακτηρίζεται από συνεργασία αλλά από «εργαλειοποίηση» της ΚΕΔΕ για μικροκομματικές ανάγκες.
Ιδιαίτερα αιχμηρός εμφανίζεται ο Χάρης Δούκας απέναντι στον εκλογικό νόμο που προετοιμάζει η κυβέρνηση για την Αυτοδιοίκηση. Τον χαρακτηρίζει «πρωτοφανή», «αντιδημοκρατικό» και «μοντέλο Φίτζι», αναφερόμενος στο θεσμό της «δεύτερης επιλογής» που αντικαθιστά τον δεύτερο γύρο.
Κατά τον δήμαρχο, το νέο σύστημα ανοίγει διάπλατα τον δρόμο σε αδιαφανείς συμφωνίες, πίσω από κλειστές πόρτες, υπονομεύοντας τον δημόσιο χαρακτήρα των συνεργασιών. «Η κυβέρνηση επιδιώκει να νοθεύσει την ψήφο των πολιτών, κατασκευάζοντας πλειοψηφίες που δεν προκύπτουν από την κάλπη», τονίζει.
Ο κ. Δούκας εκτιμά ότι οι διεργασίες στην Αυτοδιοίκηση μπορούν να μετατραπούν σε ευρύτερο πολιτικό ρεύμα. «Το “δεν πάει άλλο” δεν έχει χρώμα», δηλώνει. «Το λένε δήμαρχοι της Ν.Δ., του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ και ανεξάρτητοι. Όλοι αντιλαμβάνονται ότι η Αυτοδιοίκηση έχει χτυπήσει τοίχο».
Η προοπτική ενός αυτοδιοικητικού μετώπου, με στόχο την ενίσχυση της αποκέντρωσης και της θεσμικής ισοτιμίας, φαίνεται πως αποτελεί κεντρικό στοιχείο του πολιτικού αφηγήματος που οικοδομεί.
Σε ό,τι αφορά τις εθνικές εκλογές, ο Χάρης Δούκας τάσσεται υπέρ της αυτόνομης πορείας του ΠΑΣΟΚ, απορρίπτοντας ταυτόχρονα την ιδέα της πολιτικής απομόνωσης. «Η αυτονομία δεν είναι αποστράτευση», επισημαίνει. Αντίθετα, θεωρεί ότι η έγκαιρη έναρξη προγραμματικού διαλόγου ανάμεσα στις προοδευτικές δυνάμεις μπορεί να αποδειχθεί καθοριστική για τη μετεκλογική σταθερότητα.
Ο ίδιος κατηγορεί την κυβέρνηση ότι αξιοποιεί την έλλειψη συνεννόησης στην αντιπολίτευση ως πολιτικό όπλο: «Δεν θα τους κάνουμε τη χάρη», δηλώνει χαρακτηριστικά.
Το μέτωπο με την κυβέρνηση έχει επεκταθεί πλέον και στο ζήτημα του μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη. Ο δήμαρχος κατηγορεί το Υπουργείο Άμυνας ότι παραβιάζει το Σύνταγμα με την απόφαση να αναθέσει σε ιδιώτες τον καθαρισμό του μνημείου, παρακάμπτοντας τον Δήμο Αθηναίων.
Η υπόθεση βρίσκεται ήδη στη Νομική Υπηρεσία του δήμου, με τον κ. Δούκα να επιβεβαιώνει ότι ο Δήμος θα προσφύγει στα δικαστήρια, κατηγορώντας την κυβέρνηση για «αυταρχική και πρόχειρη διαχείριση» ενός ζητήματος που απαιτεί θεσμικό σεβασμό.
Όσον αφορά τη Βασιλίσσης Όλγας, ο δήμαρχος μιλά με αυστηρό τόνο. Παρότι το έργο είναι ολοκληρωμένο κατά 90%, παραμένει παγωμένο. Και, όπως υποστηρίζει, οι καθυστερήσεις δεν είναι τεχνικές. «Πέντε χρόνια για μισό χιλιόμετρο δρόμου θα ήταν ανέκδοτο σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα», αναφέρει, αποδίδοντας την εκκρεμότητα σε «σκόπιμη αδράνεια» της κεντρικής διοίκησης.
Το σχέδιο του δήμου προβλέπει μια σύγχρονη, πολυτροπική λεωφόρο όπου θα κινούνται τραμ, τρόλεϊ και οχήματα, χωρίς να περιορίζεται ο υφιστάμενος πεζόδρομος και με στόχο τη μείωση των καθυστερήσεων έως 20% και των ρύπων στο κέντρο της πόλης. «Η Βασιλίσσης Όλγας δεν θα παραμείνει ένας ιδιωτικός διάδρομος για προνομιούχους», ξεκαθαρίζει. «Θα δοθεί στους πολίτες αμέσως μόλις την παραλάβουμε από την Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.»